Mimarlar bir projenin tasarımına yaklaşırken işveren beklentileri ve ihtiyaçlarının yanı sıra, coğrafya, iklim, kültür gibi yere ilişkin bağlamlar, kent ve yapısal çevreyle uyum, sürdürülebilirlik ve ekonomi gibi pek çok kriteri gözeterek ve tek potada eriterek özgün bir konsept oluşturuyor. Uzun ve yoğun emek gerektiren bir çalışma sürecinin ardından işverenle yürütülen uyumlu iş birliğinin de neticesinde proje sağlıklı bir biçimde hayata geçiyor. Malzeme seçimleri de mimarın liderliğinde işverenin de onayıyla gerçekleştirilen proje aşamalarından biri. Eğer projenin fonksiyonuyla uyumlu ise doğal taş kullanımı mimarlar için bu aşamada gündeme geliyor ve işverenin de onayıyla projede yerini alabiliyor. Yapılarda doğal taşın kullanımı genel olarak malzemenin uzun ömürlülük, dayanıklılık, prestij, mekanın fonksiyonlarına uygunluk ve estetik gibi nitelikleri sayesinde hayata geçiyor. Mimarların doğal taşla ilgili tercihlerini ve bu tercihlerin arkasındaki nedenlerini araştırdığımız bu ayki Dosya’mızda sözü mimarlara verdik ve doğal taş kullandıkları güncel bir projeleri üzerinden bu malzemeyi hangi kriterlerle ele aldıklarını aktarmalarını istedik.
Aylin Batur, Kutluer Batur
Batur ve Batur Mimarlık
Pendik Burnu’nda yer alan lüks konut projesi “Marin Pendik” projemizin lobi alanında Tundra Grey koyu ve açık renk koleksiyonu kullandık. Taşlar Afyon ve Kütahya bölgesinden temin edildi, Bursa’da işlendi. Tasarımın daha doğal, canlı ve görsel anlamda kaliteli olması adına doğal taş kullanmak istedik. Tasarımını yaptığımız alanlarda detay çözümleri istediğimiz ölçü ve ebatlarda olabilmesi, zamansız bir şıklık sunması, zamanla üzerindeki cila aşınınca tekrar cila yapılarak uzun yıllar parlaklığını koruyabilmesi ve sadece orada bu kombinasyonun yapılarak eşsiz bir bütünlük sağlamayı yakaladık. Yapay ürünler için harcanan kimyasal ürünler ve salınımların da önüne geçilmiş olması önemli bir etkendi. İşveren daha uygun fiyatlı seramik ürünler uygulanmasını istiyordu ancak görsel kalitenin bu şekilde sağlanmasının mümkün olmayacağını söyledik ve çeşitli görsellerle ikna ettik. Fiyat tabii ki etken, ancak binanın kalitesini gösteren yerlerde bu şekilde tasarrufa gidilmesi satış sürecini olumsuz etkileyeceği için taviz verilmemesi gereken konudur, diye ısrarımız sonucu aynen uygulandı. Sonuçta lobi görselleri kullanılarak 1 ay gibi bir süreçte 3-4 tane dubleks daire satışı yapıldı, geri dönüşünün hızlı olması işvereni de mutlu etti. Projelerimizde doğal taş kullanmamızın nedenlerini şöyle sıralayabiliriz: Görsel bütünlüğünün sürekliliği, özgün damar yapısı ile bir bütün halinde kullanılabilmesi, ufak çatlak ve fisürlerin kolayca dolgu yapılarak giderilebilmesi, yoğun kullanım alanlarında dahi cilasının matlaşması durumunda silinerek parlaklığının geri kazanılması, en önemlisi de özgün tasarımlarımızda çizdiğimiz detaylara en uyumlu malzemenin ölçü, ebat, kalınlık sorunu yaşamadan doğal taş ile sağlanabilmesi ve damar takibi yaptığımız ya da “book-matching” yaptığımız özel duvarlarda ise eşsiz bir görsel şölen sunması.
Gönül Ardal, Yelin Evcen
Gönye Proje Tasarım
Erenköy’de yer alan dubleks özel konut projemizin giriş, mutfak ve tuvalet zemininde mermer tercih ettik. Tasarıma başlamadan önce ev sahibi ile birlikte mermer seçimini yaptık ve evin genel renk paletini ilk görüşte çok beğendiğimiz bu mermere uygun olarak oluşturduk. İçinde siyah, kahve ve gri tonları birlikte barındıran, çok hareketli olmasına rağmen uyumlu tonları ile yorucu olmayan bir mermer. Zeminde oldukça gösterişli bir malzeme kullanmamızdan ötürü, düşeydeki kaplamalarımızı çok sade ve sakin tonlarda tasarlamayı tercih ettik. Projelerimizde mümkün olduğunca doğal malzeme kullanımını tercih ediyoruz. Bu projemizde kullandığımız mermeri, mekanın ölçüsüne göre oranlayarak özel kesim yaptırdık; böylece mekana tam oturmuş oldu. Döşemeyi yaparken, damar devamlılığına dikkat ettik. Teknik anlamda istediğimiz boyutlarda ölçülendirmeye olanak vermesi, derz aralığı bırakılmadan döşenebildiği için kesintisiz bir bütünlük sergilemesi, doğal taş tercih sebeplerimizden. Mermerin hem uygulamada verdiği estetik özgürlük hem de kendi doğal estetiğinin projemize yansımasını seviyoruz. Ev sahibi, doğal taşları seven ve tercih eden birisi olduğu için şanslıydık. Herhangi bir seçime ikna etmek durumunda kalmadık, birlikte keyifle seçimimizi yaptık. Bittiğinde de ortaya çıkan görüntüden çok memnun kaldı. Doğal taşların, kullanıldıkları mekanlara seçkin bir görünüm kattığını düşünüyoruz. Yıllarca doğada şekillenerek bugünkü halini almış, içinde yeraltı zenginliklerini katman katman barındıran mucize! Tarihin ilk dönemlerinden beri mimariye can ve şekil vermiş bir malzemeden bahsediyoruz. Yıllar içinde teknolojinin gelişmesi ile birçok alternatif malzeme çıksa da sonuçta hepsi mermerin birer taklidi. Mermerin özgün oluşunu seviyoruz ve projelerimizde tasarımlarımıza eşlik etmesinden büyük keyif alıyoruz. Yalnız mermer kullanımında mutlaka değinmem gereken önemli birkaç nokta var. Her mermer her yüzeye uygun değildir; doğru işçilikle uygulanmadığında aldığınız mermere yazık olur ve mermer döşerken mermer seçimi kadar döşeme planlaması da önemlidir. Bütün bu kriterleri yerine getirdiğinizde projeniz mükemmel olur.
Hakan Habif, Hande Karakaş
Habif Mimarlık
Gelecek Varlık ofis projesinin resepsiyon alanında bulunan bankoda cilalı 2 cm “Mediterranean Grey” mermer plaka kullandık. Resepsiyonun tasarımında, projenin genel dokusunda da yaygın olan; siyah eloksal kaplama metal, doğal meşe kaplama ve mermer kullanıldı. Tasarım kurgusu içinde, metalin sert etkisi ahşap arka plan ile yumuşatılarak, belirlenen oranlar ve detay doğrultusunda üst yüzeyde mermer kullanıldı. Renk itibarıyla her iki malzeme dokusunu sınırlayacak gri renk öngörüldü. Ana strüktürün ahşap olarak planlandığı bankoda her bir malzemenin bir araya geldiği detay birbiriyle hizası gözetilerek gizli olarak çözüldü. Bankonun üst yüzeyinin mermer olarak seçilmesinde görsel kaygıların ötesinde işlevsel bir malzeme olması da etkili oldu. Kullanıcı sirkülasyonu yoğun olan resepsiyon alanında, sert cisimler tarafından çizilmesi zor ve hijyenin sağlanması kolay bir yüzey olarak mermer tercih edildi ve uzun süreli bir kullanımın sağlanması planlandı. Resepsiyon alanındaki bankoda mermer kullanımına ilişkin işverenin ikna edilmesiyle ilgili bir durum olmadı. İşverenle görüşmelerimizde tasarımla ilgili malzeme tercihlerimiz makul bulundu ve önerilerimiz kabul edildi. Habif Mimarlık olarak tasarımda kullandığımız malzemelerin zamansızlığı irdelediğimiz bir konu. Bu bağlamda, projelerimizde malzemelerin popülerliğinden öte doğallığıyla bir araya gelmesine öncelik veriyoruz. Bizim açımızdan doğal taşın kullanımı da bu doğrultuda elzem. Ofis tasarımlarında karşılama alanı, üst düzey yönetici alanları gibi firmanın kurumsal kimliğinin açıkça gözlemlenebildiği noktalarda tasarım öyküsü ile de ilişkilendirerek kullanımı yaygın.
Yasemin Arpaç
Ofist
Y Evi Bodrum Cennet Koyu’nda, Mandarin Oriental sitesi içinde yer almakta. Projemizde Bodrum’un yerel malzemesi olduğu için kayrak taşı kullanmayı tercih ettik. Hem antre, merdiven holü, mutfak ve salon gibi daha genel mekanlarda, hem de yatak odaları gibi daha özel alanlarda, duvarlarda kullandık. Projelerimizde yerel malzemelerin kullanımına ekoloji için gerekli olduğunu düşündüğümüz için mümkün olduğunca yer ve öncelik vermeye çalışıyoruz. Ofist olarak genel yaklaşımımız her projeyi kendi özelinde ele almak, her türlü ihtiyacı ve veriyi iyi analiz etmek ve doğru tasarlamak. Bu doğrultuda, özellikle Bodrum gibi tutunacak bir çok dalı olan bir lokasyonda, Akdeniz’in kendine has coğrafyasına, bitki örtüsüne, iklimine, yerel yapı tarzları ve malzemelerle müthiş bir zenginliğe sahip bu bölgenin imkanlarından ve bu zenginliklerinden faydalanmamak çok yazık olurdu. Özellikle konut projeleri çok duygusal projeler. İşveren ve tasarımcı arasındaki iletişim, güven, yakınlık, diğer projelere oranla çok daha önem teşkil edip, süreç içerisinde de etkisini gösteriyor. Doğru tasarımcı/işveren birlikteliklerinde bu tarz ikna süreçlerine açıkçası çok da gerek olmuyor. Biz genel olarak projelerimizde “-mış” gibi malzemeler kullanmamaya çalışıyoruz. Ahşapmış gibi görünen laminat, mermer gibi görünen seramik… Doğal malzemeleri bildik, sıcak, samimi, güzel eskiyecek, gerçek malzemeler oldukları için tercih ediyoruz.
Gül Güven
VEN Mimarlık
Kazan, Ankara’daki Arden Medikal Fabrika projemizde binayı yol ile bağlayan geniş çelik köprünün zemin kaplamasında ve buna bağlı giriş yollarında, yerli ve yapının bulunduğu bölgede çıkarılan “Kazan Beji”nin honlu uygulamasını kullandık. Taşın diğer bir adı da “Ankara Açık Bej” olarak geçmekte. Homojen, desensiz bej rengi ile sade görünümlü bu taş genellikle dış alanlarda zemin kaplamasında ve mekanik cephe giydirmelerinde kullanılıyor. Fabrika binası da Ankara Kazan Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alıyor, dolayısıyla ocak ve inşaat alanı birbirine oldukça yakın. Kısa mesafeden malzeme temini sürdürülebilirliğe olumlu katkı veriyor. Malzemenin teknik değerlerinin bulunduğu bölgenin dış iklim koşullarına uyumlu olması, kullanımda istenen kaymaz yüzeyi sağlaması, hedeflenen mimari konsept içinde uygun çözümü vermesi sebepleri ile tercih ettik diyebiliriz. Tasarım kararlarında işveren mimari grubun liderliğinde hareket etmek yönünde tavrını belirledi. Aynı zamanda bütçesel değerlendirmede seçilen taş, belirlenen fiyat aralığı içinde kaldı. Doğal taş, uzun ömürlü, doğa ile uyumlu ve çevre dostu bir yapı malzemesi; özellikle peyzaj projelerinde tasarımın vazgeçilmez bir öğesi oluyor.
Okan Bayık
OSO Mimarlık
Bilişim Vadisi projemizin giriş ve kat holleri olmak üzere, özellikle zemin döşeme kaplamalarında doğal taş malzemeleri kullanmayı tercih ettik. Projemizin konseptine uygun nitelikte, farklı kontrast renkler oluşturabilmek adına beyaz ve siyah renklerden oluşan, beyaz Afyon mermeri ile Antalya menşeli siyah mermer kombinasyonu kullandık. Bu malzemeler, hayalimizdeki mekan hissiyatının gerçeğe dönüşmesinde oldukça etkin rol oynamış mekan bileşenleri arasındadır. Projemizin konsepti gereği, mekan içerisinde eğrisel formların ağırlıkla kullanıldığı bir biçim dili tercih edilmişti. Mekan bütünselliği açısından, tavanda kullanılan metal asma tavan izini, döşemeye yansıtmak istedik. Bu sebeple döşemede özellikle kontrast renkli malzemelerin seçilmesi, bu vurgunun kuvvetlendirilmesi açısından önemliydi. İlave olarak doğal taşın mekana kazandırdığı doğallık, prestij ve kalite hissiyatı gibi duygular, bizim için estetik ve tasarımsal anlamda oldukça önem arz etmekteydi. Ayrıca bahsettiğimiz gibi bu malzemeler, giriş holü ve kat holleri gibi yoğun sirkülasyonun yaşandığı alanların zemin kaplamaları için tercih edildi. Özellikle bu yoğun trafiği kaldırabilecek, sert, dayanıklı ve az bakım gerektiren malzemeler olması sebebiyle, teknik açıdan da doğal taş tercihimiz bizim için pekiştirilmiş oldu. Bilişim Vadisi projesi ağırlıklı olarak kamunun desteklediği bir projedir. Bu sebeple özellikle yerel malzemelerin tercih edilmesi, işveren tarafından da oldukça memnuniyetle karşılandı. İşverenimizin ikna edilmesi konusunda hiçbir zorluk yaşamadık diyebilirim. Aksine farklı ürünlerde de yerli malzeme kullanımının görüşülmesine örnek teşkil etti. Belirgin bir farkla birinci önceliğimiz doğal taşın mekana kazandırdığı, sağlamlık, güven ve doğallık ve doğallık gibi duyguları bünyesinde barındırması ve mekana yansıtmasıdır. Farklı doğal malzemelerin hiçbiri, tüm bu saydığımız özellikleri bünyesinde barındıran tek bir malzeme niteliğinde değildir. Bu özelliklerinden dolayı da doğal taş, diğer hiçbir malzeme ile kıyaslanamayacak farklı niteliklere sahiptir. İkinci olarak ise yukarıda bahsettiğimiz teknik detaylardan dolayı doğal taş kullanımının yapının ömrünü uzatan ve bakım maliyetlerini azaltan önemli bir faktör olduğunu ifade edebilirim. Özetle, kullanıcıları etkileyecek prestijli mekanlar yaratmak anlamında, doğal taşın oldukça önemli bir mekan bileşeni olduğu görüşündeyiz.
Serter Karataban
Teamfores
Bener Hukuk Bürosu projesinde kullandığımız taş, Kayseri bölgesindeki bir ocaktan tedarik ettiğimiz bazalt taşı. Projenin tüm dış mekan zeminleri ve bahçe duvarları da dahil, cephelerinde bu taşı kullandık. Montajla ilgili tüm sorumluluk ve uygulama yine bu konuda çok güvendiğimiz, Gökhan Erzi’ye aittir. Gerek detaylar, gerekse malzeme ile süratli ve kaliteli bir iş çıktığını düşünüyorum. Bu projede kullandığımız taşı, dayanıklı, nispeten mekanik montaj detayında bile büyük ebat verebilen, konvansiyonel ebatların dışına çıkılmış olmasına rağmen, fiyatları çok artmayan, porozite özelliklerinden dolayı, daha az lekelenen, canlı yaşayan bir malzeme olduğu için tercih ettik. Ayrıca yaklaşık 300 km uzakta bir ocaktan geldiği için, tedarikçimizin her türlü ebat ve yüzey hazırlığı konusunda bıkmadan, usanmadan, sabırla verdiği destekler sayesinde de tercihimiz kolay oldu diyebilirim. Biz genelde işverenlerimizi, planlanan bütçenin çok üzerine çıkılmadığında ikna etmek durumunda kalmıyoruz. Müşterilerimiz -eğer bir kamu binası tasarlamıyorsak- zaten yapıların sahipleri ve kullanıcıları olarak, tasarımın her safhasında ve tabii ki malzeme kararları anında da bizimle birlikte oldukları için böyle bir süreç yaşanmıyor. Suni malzemeleri tercih ettiğini söyleyen işverenlerle de zaten çok az karşılaşıyoruz. Projelerimde sadece doğal taş kullanımını değil, tüm doğal malzemeleri önemsiyorum. Özellikle lokal, hesaplı ve uzun süre dayanacak malzemelerden vazgeçmemeye çalışıyorum. Küçük ölçekli ve yerel malzemelerin kolaylıkla bulunduğu yerlerde, işim tabii ki daha kolay oluyor. Basit araştırmalarla, işçilik maliyetleri, malzemenin anlaşılmış olması ve sürprizler barındırıyor olmaması sayesinde, yapı malzemesi olarak veya yapı elemanı olarak kullanıp, kullanmayacağıma kolay karar veriyorum; müşteriyi de o bağlamda yönlendirmem kolay oluyor. Ayrıca modern yapı malzemelerinin ve modern tasarım yaklaşımlarının, doğal ve yerel malzemelerle harmanlandığı takdirde, kalıcı ve özgün kullanım imkanları verdiğini de düşünüyorum. Bu nedenle doğal malzemelerden uzak durmamaya gayret ediyorum.
Arda Işık
XL Mimarlık+Mühendislik
Projemiz müstakil bir sıra evin iç mimari çözümüydü. Sıra ev yapısı gereği sadece ön ve arka cephesinde açıklıkları bulunan, bugünkü standartlardan daha düşük iç yüksekliğe sahip ve bölünmüş bir zemin kata sahipken, tüm katı açık plana uygun, tavanı doğal ışık rengine yakın diffuz ışık veren ve zemini de ön bahçeden arka bahçeye kadar aynı örgüye sahip bir tektonik olarak önerdik. Evin bulunduğu alanın su baskınlarından etkilenmesi ve evdekilerin zemin kat kullanımlarının aşınmaya dirençli bir malzeme gerektirmesinin yanında ev sahibinin mermer ürünler hakkındaki olumlu düşüncesi ve evdeki mobilya ve diğer aksesuarların rengiyle uyumu sebebiyle zemin tektoniğinde olan Karacabey Siyahı ve Moca Beji mermerlerini “chevron” örgüsüne uygun ebatlandırarak kullandık. Evin girişindeki sütünlarda, eşik ve merdivende sadece Karacabey Siyahı mermerini kullandık. İşverenimizin projenin etüd safhasında mermer kullanımı konusunda olumlu bir düşüncesi vardı. Diğer taraftan bakımıyla ilgili bazı endişeleri de vardı. Zeminde chevron örgüsünde ebatlandırılarak kullanıldığı için bakım konusundaki hassasiyetin düşük bir seviyede olacağını-bozulmalar olsa da bunun kolay fark edilemeyeceğini düşünerek önerimizi hemen kabul etti. Doğal taş, doğanın eşi olmayan bir oluşumu olduğu üzere, yapılarda kullanıldığı yüzey ya da hacimlere biriciklik katan bir malzemedir. Yüzey formundaki farklı dokular ile zamansal bir algı yarattıkları gibi taşsal ifade ile bütün halinde bir süregelirlik algısı oluştururlar. Bu algıyı oluşturmayı kurguladığımız projelerimizde uygun teknik özellikler gösteren doğal taşları kullanmanın tasarımlarımıza ruh katan bir unsur olduğuna inanıyoruz.
SAMSUNG CSC
