Gökçeada gibi küçük ölçekli, kısıtlı imkanlara sahip bir ada yerleşimindeki halkın, kampüsün kütüphane, çok amaçlı salon, spor merkezi, kafeterya, konferans salonu gibi sosyal alanlarını, meydanını ve açık spor alanlarını iki farklı lisenin öğrencileri ile beraber ortak olarak kullanabilmesi kamu kaynaklarının çok yönlü kullanımına imkan tanırken sosyal etkileşimin de üst düzeye çıkmasını sağlıyor. Ada genelinde ve merkezde ada halkının faydalanabileceği meydan, park gibi açık alanlar ile sosyal donatılar konusunda büyük bir eksiklik varken, oluşturulan kampüs alanı, doğusunda yer alan park alanı ile birlikte ada halkı için de büyük bir rekreasyonel alan oluşturma potansiyeline sahip. Hem kampüsü fiziksel olarak sınırlandırmayarak erişilebilir hale getirerek, hem de çoklu kamusal kullanım mekanları önererek, kampüsü merkeze bağlayan ana cadde ile kentin kuzeydoğusunda gelişimini sürdüren konut bölgesi arasında bir geçiş ve aktif bir kamusal alan yaratıyor. Dolayısıyla kampüs sadece öğrencilere değil, tüm kentlilere hizmet edecek, kentle entegre olmuş ve sosyal donatı eksiğini gideren bir yerleşke olarak örgütlenmiş. Adada eşi bulunmayan yoğunluk ve gelişmişlikteki bitki örtüsüne sahip alanda, kent merkezi ve konut gelişim alanından gelen yaya akışının bu dokudan faydalanması için “açık bir kampüs” tasarlanması projenin temel motivasyonunu oluşturuyor. Buna göre ana cadde üzerinden gelen yaya akışı bir rota ile arazinin içine dahil edilmiş. Yaya, önce eğitim bloklarını sınırlayan çeperden beslenerek kampüs meydanına ulaşıyor. Kentli, meydan ve çevresinde bulunan kütüphane, açık ve kapalı spor alanları ile diğer sosyal donatılardan faydalanabildiği gibi rotanın devamında, yeni geliştirilecek koru dokusu içerisindeki hobi bahçeleri, spor, piknik ve çayır alanlarını da kullanabiliyor. Rotanın devamı yayayı yurt ve eğitim yapılarının etrafından dolaştırarak tepede yer alan park alanına ve bakı terasına ulaştırıyor. Meslek lisesi ve Anadolu lisesine ait öğrenim mekanları, iki kurumun bu mekanları ortak bir şekilde paylaşabileceği düzende, öğrenciler ve öğretmenler arasındaki etkileşimi üst seviyeye çıkarılacak şekilde kurgulanmış ve öğrenim mekanları ve sosyal donatılar, parçalı ve az katlı bir yapılaşma oluşturmuş. Zemin katta iki kurumun ortak kullanabileceği birimler (laboratuvar, ortak derslikler, yemekhane, vb.) geçirgen ve yaya akışı sağlayacak şekilde düzenlenerek, hem öğrenciler hem de öğretmenler için korunaklı açık ve yarı açık alanlar oluşturulmuş. Böylece farklı karakterlere sahip bu alanlar ve iç avlular öğrencinin aidiyet hissini kuvvetlendirerek açık alan kullanımına, fiziksel harekete ve dolayısıyla etkileşime katkı sağlıyor. Öğrenim mekanları, sahip oldukları farklı açılım noktaları ile cadde, meydan, koru ve yurt ile ilişki kurabiliyor ve gerektiğinde kısmi müdahalelerle eğitim alanına dışarıdan erişim kontrollü hale gelebiliyor. Parçalı yapılaşma, derslik-koridor düzeninde de kendisini hissettirerek üst katlarda koridorlar üzerinde kapalı teneffüs nişleri ile yarı açık ve açık teraslar sağlayarak öğrenimin sınıf dışında da devam etmesini teşvik etmiş ve doğal ışık ve hava yönünden zengin sirkülasyon alanlarının oluşmasını sağlamış. Öğrenim mekanlarının zemin katında yer alan resim ve müzik derslikleri, laboratuvarlar, atölyeler, gerek cadde gerekse yerleşke içerisindeki avlularla şeffaf ve geçirgen bir ilişki kurarak hem ada halkının bu öğrenim faaliyetleri ile etkileşime geçmesini hem de öğrencilerin çevrelerindeki sanatsal ve bilimsel faaliyetleri rahatça gözlemleyebilmesini amaçlamış. Örneğin, caddede yürüyen bir adalı müzik dersliğinin taş duvar üzerinde dışarı açılan cephesinden müziği dinleyebilirken, meslek lisesi avlusundan geçen bir öğrenci ise yapılan resim çalışmalarını gözlemleyebilir. Şeffaf, geçirgen, erişilebilir, merak ve keşif duygusunu tetikleyen, katılımcı bir öğrenim ortamı kurulmuş olur. Yine zemin katta yer alan yemekhane ve kantin çift cepheden (hem cadde hem de avlulardan) kullanıma açılarak, hem öğrencilere hem de adalıya hizmet veriyor.
Yerleşkeye ait donatılar adalının gündelik hayatının bir parçası olacak şekilde kurgulanarak, yerleşkenin çevreyi dönüştürecek bir katalizör olması amaçlanmış. Gökçeada’nın köylerindeki küçük ölçekli taş evlerden oluşan karakteristik dokusu, malzeme kararı olarak seçilen yerel taş doku ile parçalı ve az katlı yapılaşma kararını etkilemiş. Yaya rotası üzerinde ve meydan etrafında konumlanan büyük hacimlere sahip spor salonu ve konferans salonu gibi kütleler ise, arazideki kot yapısından faydalanarak kısmi olarak yer altına alınarak, kütlelerin insan ölçeği ve doğal doku ile ilişkisinin korunması sağlanmış. Arazi üzerindeki tüm düzenlemeler çevreyle ve yerel yapısal karakterle uyumlu bir şekilde ele alınmış. Önerilen yapılar ve sert peyzaj alanları (yurt yapısı dışında) arazide yer alan önceki yapıların izleri üzerine yerleşiyor. Mevcut ağaçların yerleşimle uyumlu bir şekilde korunması amaçlanarak, sadece az sayıdaki ağaç doğal ışıktan daha iyi faydalanmaları amacıyla taşınmış. Mevcut ağaçlar ve geliştirilmesi planlanan yeni ağaçlık bölgeler yapıların ve açık alanların doğusu ile kuzeyini yoğun bir şekilde sararak, sert poyrazlara karşı korunaklı bir çeper oluşturacak şekilde planlanmış. Arazinin doğal peyzajı arazi genelinde korunarak, ana peyzaj karakterini oluşturuyor. Tanımlanmış belirli alanlarda özel peyzaj düzenlemeleri, hobi bahçeleri, spor alanları ve etkinlik çayırı kapsamında özel düzenlemelerin daha sonra yapılması planlanmış. Projede zemin döşemelerinde kısmi olarak bazalt kaplama kullanılmış. Proje genelinde ise, bina duvarları, istinat duvarları gibi alanlarda, adanın mimari dokusunda yüzyıllardır kendine yer bulmuş olan yerel kumtaşına yer verilmiş. Binaların zemin kat hizalarında, duvarların dış çeperleri kaba yontu yığma taş örgü duvar tekniği ile oluşturulmuş. Daha sonra ısı yalıtım katmanı ve iç duvarlar inşa edilmiş. Avlu çeperlerinde toprağı tutan veya peyzajdaki kotlanmaları destekleyen diğer duvarlar da aynı teknik ile oluşturulmuş. Proje genelinde, kampüs içerisindeki iki okulun ve ada halkının ortak kullanacağı bir yerleşke fikri, yarışma önerisinin temelini oluşturmuş ve MEB’e sunulan açık kampüs fikrinin yenilikçi bir eğitim modeli olarak pekiştirilmiş.
KÜNYE
Mimari Tasarım: PAB Mimarlık
Proje Ekibi: Pınar Gökbayrak, Ali Eray, Burçin Yıldırım,
Çağlar Yılmaz, Sinem Yardımcı, Ekin Aytaç,
Arzu Meyvacı, Serkan Polat
İşveren: Çanakkale İl Özel İdaresi
Proje Yılı: 2016
Yapım Tarihi: 2019
Toplam İnşaat Alanı: 17.500 m²
Fotoğraflar: Yerçekim
