Ülkü Karaburçak, Mimar
Doğal taş, kendine özgü dokusu, karakteri, zamansızlığı ve dayanıklılığı ile günümüz tasarımlarının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatımıza farklı şekillerde girmeye devam eden doğal taş, farklı formlara bürünmedeki esnekliği ve kendine ait hikayesiyle tasarımlara başka malzemelerin sunamayacağı anlamlar katıyor. Dosyamızda ele aldığımız David Pompa, Hyun Joo Kim, Arnold Chan, Magnus Long, Aleksandar Lazic, Giacomo Ravagli ve Benjamin Hubert tasarımlarına doğal taşla hayat veren isimler arasında yer alıyor. David Pompa, aydınlatmalarına oniks taşının özgün kimliğini yansıtırken, Kim HyunJoo graniti sade bir formla yorumluyor. Aleksandar Lazic traverteni alüminyumla harmanlarken Magnus Long mermerin fiziksel sınırlarını zorluyor. Benjamin Hubert aydınlatma tasarımında doğal taşın üretim hikayesini gözler önüne sererken Arnold Chan ve Giacomo Ravagli mermerin metal malzemeyle düetini tasarımlarına yansıtıyor. Mermer, oniks, granit ve traverten gibi pek çok farklı türdeki doğal taş malzemeyle biçimlenen modern aydınlatma tasarımlarını sizler için derledik.
Lago
Meksika merkezli tasarım stüdyosu Davidpompa tarafından tasarlanan “Lago” Oniks taşının metal disklerle birleşimden oluşan klasik bir sarkıt aydınlatma koleksiyonu. Tasarımcı iki farklı boyutu bulunan aydınlatmalarda, kullandığı malzeme kombinasyonunun yumuşaklığı ve zamansızlığını yansıtmayı amaçlıyor. Modern ve klasik formların işlevsel birleşimi doğal taşın niteliğini artırırken monokromatik malzemeler arasındaki renk uyumu, aydınlatmanın farklı alanlarda ve işlevlerde kullanılmasına olanak tanıyor. Yakından bakıldığında zarafetini ortaya koyan, ışığa tutulduğunda zengin derinlikleri ve şeffaflığını ortaya çıkartan yarı saydam oniks taşı, her iki malzemenin de çeşitli açılardan ön plana çıkmasını sağlıyor. Tasarımcının “Lago” koleksiyonuyla oldukça yaygın olan oniks taşının imalat sürecini görselleştirmeyi amaçladığı oniks madeninde çekilen resimlerden oluşan enstalasyon sergisi, su ve kayalardan toza ve silindirlere kadar oniks taşının kökenine yapılan bir yolculuk niteliğinde.
Antumbra
Mermer malzemeyle üretilmiş, dokunmatik olarak ayarlanabilen bir masa lambası olan “Antumbra” Londra merkezli Magnus Long Design Studio tarafından tasarlanmış. Aydınlatmanın ön kısmında, ışığı kesmek için cilalı siyah mermer; arka tarafında ışığı yaymak ve yansıtmak amacıyla cilalı beyaz mermer olmak üzere iki farklı renk ve boyutta mermer kullanılmış. Lamba kapatıldığında siyah ve beyaz mermer parçalardan oluşan basit bir kompozisyonmuş gibi görünen aydınlatma, lamba açıldığında antik dönem heykeltıraşlarının güneş tutulması gözlemlerine benzer bir görüntü sunuyor; arkadaki büyük beyaz mermer halka ışığı yansıtırken ön taraftaki opak siyah mermer halka, arkadan yansıyan ışıkla bir silüet olarak algılanıyor. Magnus Long, reflektör olarak kullandığı beyaz mermer ve ışık kaynağı için bir “maske” olarak nitelendirdiği siyah mermerle malzemenin fiziksel sınırlarını zorluyor. Kablosu mermer taşların yerleştirildiği çelik tabanının arkasına gizlenen aydınlatmada öndeki taş içindeki dokunmaya duyarlı anahtar aracılığıyla ışık seviyesi ortama göre ayarlanabiliyor.
Alabaster
Londralı tasarımcı Arnold Chan, bir aydınlatma markası olan Voltra için mermeri farklı malzemelerle bir araya getirdiği “Alabaster” isimli aydınlatma koleksiyonunu yaratmış. Bronz, pirinç, krom ve nikelden oluşan dört farklı metal kaidenin üzerinde ince bir mermer tabakayla kaplanmış aydınlatmaların her biri, mermerin benzersiz damarları ve kendine özgü dokusu sayesinde farklı görünümler sunuyor. Çok yönlü, kullanımı kolay, zarif ve samimi aydınlatmaların, tam ışık, karartma ve mum alevi modu gibi ayarlanabilen üç farklı ışık modu bulunuyor. Çalışması için elektriğe ihtiyaç duymayan lambaların pilleri kolayca çıkartılıp şarj edilebiliyor. Böylece kablo karmaşasını ortadan kaldıran tasarımcı, lambaların her yere taşınmasına olanak tanıyor.
Landing
Granit malzemeyle üretilen bir masa lambası olan “Landing” koleksiyonu Koreli tasarımcı Kim HyunJoo imzası taşıyor. Doğadaki en dayanıklı doğal taş türlerinden biri olarak bilinen granit, kolay işlenebildiği için dekoratif aksesuarlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. Granit, ışığı doğrudan geçirmediği için Kim HyunJoo, dairesel formlu aydınlatmada ışık geçişi için bacaklar oluşturmuş. Işığın tasarımcının oluşturduğu bu bacaklardan geçerek granitin kendine özgü dokusunu ön plana çıkardığı aydınlatma; mermer, kumtaşı gibi her türlü doğal taş ile şekillenebilecek sade ve modern bir forma sahip.
Quarry
İngiliz tasarımcı Benjamin Hubert tarafından tasarlanan “Quarry” isimli koleksiyon, bir dizi ince duvarlı mermer sarkıt aydınlatmadan oluşuyor. İnce yapılı mermer sarkıt lambaların el işçiliğiyle oyularak oluşturmuş iç yüzeyi, taş lambanın üretim hikayesini ve dokusunu gözler önüne seriyor. Tasarımda ışığı dağıtmak için mermerin yarı saydam özelliğinden yararlanan tasarımcı malzemenin damarlı dokusunu ön plana çıkarmış ve geleneksel malzemeyi, büyük boyutlarda kullanıma uygun LEDler kullanarak dengelemiş.
Reverse Table Lamp
“Reverse Table Lamp” geleneksel estetik algısını modern fikirlerle dengeleyen Danimarkalı tasarımcı Aleksandar Lazic’in imzası taşıyan alüminyum ve traverten taşının düetinden oluşan bir masa lambası. Aydınlatmanın traverten taşıyla şekillenen konik formlu tabanı, ışık yansıdığı zaman doğal taş malzemenin kusurlarını vurgulaması için ham bırakılmış. Bronz renkteki alüminyum abajurden yayılan ışık, işlenmemiş taşın üzerinde eşit bir şekilde yayılıyor ve kıvrımlı formu sayesinde oluşturduğu gölgeyle ışığın sanki tabandan yayılıyormuş gibi görünmesine sebep olan ilgi çekici bir renk oyunu oluşturuyor. Aydınlatmadaki taban ile abajurün birleştiği noktada ışık yoğunluğunu ayarlamak için yerleştirilen bir anahtar sayesinde farklı mekanlarda loş ışıktan sıcak ışığa olmak üzere farklı seçenekler sunuluyor.
Barometre
İtalyan heykeltıraş Giacomo Ravagli tarafından tasarlanan “Barometro” mermer, pirinç ve ışık arasındaki sanatsal ilişkiyi vurgulayan bir aydınlatma koleksiyonu. Keskin geometrilere sahip masa lambalarından oluşan aydınlatma koleksiyonun tabanında mermer kullanılırken abajur kısmında pirinç malzeme tercih edilmiş. Doğal taşın pirinç malzeme ile yarattığı kontrast ışıkla birleşince mermerin çizgilerini vurgulayan dramatik bir forma dönüşmüş. Tasarımcının, özenle seçtiği çok renkli mermerdeki doğal renk varyasyonları, çalışmalarına derinlik katarken doğal taş yüzeylerdeki keskin geometrik formlar aydınlatmalara heykelsi bir görünüm kazandırıyor. Siyah, altın sarısı ve kırmızı renklerdeki mermerin kullanıldığı koleksiyondaki her lamba, mermerin kendine özgü damarları ve dokusu sayesinde birbirinden benzersiz görünümler sunuyor.
